Blog o chemii nieorganicznej - chemia niemiecka Zamość

Nikiel występuje, podobnie jak kobalt, głównie w związkach z siarką, arsenem i antymonem, zawierających prawie zawsze pewną domieszkę związków kobaltu. Najważniejszymi minerałami niklu są: mille- ryt NiS, nikielit (kupfernikiel) NiAs, breithauptyt NiSb, chloantyt NiAsa (izomorficzny ze smaltynem), gersdorfit NiAsS, ullmanit NiSbS (izomorficzny z kobaltynem). Prócz tego nikiel wchodzi w skład garnie- rytu, stanowiącego uwodniony krzemian niklawo-magnezowy o zmiennym składzie, którego znaczne pokłady odkryto na Nowej Kaledonii. Duże znaczenie dla produkcji niklu ma zawartość jego w niektórych złożach pirytu magnetycznego, wynosząca przeciętnie 3%, a niekiedy dochodząca do 22%.

Nikiel rodzimy stanowi stałą domieszkę żelaza meteorycznego w ilości 5—8%, niekiedy jednak do 20% .

Głównymi producentami rud niklowych są Kanada i Nowa Kaledonia. Produkcja europejska stanowi niewielki tylko odsetek wytwórczości światowej. Przyczyniają się do niej głównie ZSRR, Grecja i Norwegia. ,

Stopy niklu spotyka się sporadycznie w monetach jeszcze z czasów starożytnych. Znane były również i w Chinach, skąd w XVIII wieku dostały się do Europy pod nazwą pakfong. W stanie metalicznym nikiel po raz pierwszy wyodrębniony został z rudy przez Cronstedta w 1751 r. Nazwa pierwiastka, podobnie jak pokrewnego kobaltu, pochodzi od wyrazu, jakim górnicy niemieccy oznaczali złośliwe duchy górskie.

Sposób otrzymywania niklu z jego rud zależy od ich rodzaju. Garnieryt, zawierający stosunkowo mało domieszek innych metali ciężkich (głównie Fe), praży się z substancjami łatwo oddającymi siarkę, przy czym nikiel przechodzi w siarczek, a większa część zanieczyszczeń tworzy z zawartą w rudzie krzemionką żużel. Po parokrotnym jeszcze prażeniu i przetapianiu z kwarcem dla usunięcia dalszych ilości żelaza oczyszczony „kamień niklowy”, składający się głównie z siarczku niklu, przekształca się w tlenek drogą prażenia, a następnie redukuje węglem drzewnym na metal.