Chlorek chromowy, CrCl3, w stanie bezwodnym otrzymać można przepuszczając w temperaturze czerwonego żaru strumień gazowego chloru nad chromem lub nad mieszaniną tlenku chromowego z węglem (I): OaOj + 3C + 3as = 3CO + 2GrCla. (I)
Powstaje też przez działanie na tlenek chromowy czterochlorku węgla (II) lub chlorku siarki na gorąco: Cr203 + 3CC14 = 2CrCl3 -f 3COC1. (II) Chlorek chromowy tworzy połyskujące krystaliczne łuski barwy różowofiołkowej, rozkładające się podczas silnego ogrzewania na dwu- chlorek i chlor, lecz dające się przesublimować bez rozkładu w strumieniu chloru. Prażony w tlenie lub w powietrzu przechodzi w tlenek i wydziela chlor. Chlor może być też wymieniony na siarkę, azot lub fosfor przez działanie wodorowych związków tych pierwiastków, np.: CrCl3 + 4NH3 = 3NH4C1 + CrW .
W czystej wodzie bezwodny trójchlorek chromu jest praktycznie nierozpuszczalny, rozpuszcza się natomiast łatwo w obecności śladów soli chromawej lub substancji redukujących, pod wpływem których sól ta mogłaby powstać. Roztwory wodne mają barwę zieloną lub fiołkową. Po odparowaniu wydziela się z nich hydrat o składzie CrCls 6H20. Znane są trzy odmiany tej soli: szaroniebieska, jasno- i ciemnozielona. Pierwsza z nich rozpuszcza się w wodzie z zabarwieniem fiołkowym. Przez działanie na ten roztwór azotanem srebrowym całkowita ilość chloru strąca się w postaci AgCl. Pozostałe dwie odmiany tworzą roztwory zielone. Ze świeżo przyrządzonego roztworu odmiany jasnozielonej azotan srebrowy strąca 2h całkowitej ilości chloru, z odmiany ciemnozielonej — tylko V. To dowodzi, że w odmianach tych tylko dwa lub jeden spośród trzech atomów chloru ulega w roztworze od- szczepieniu w postaci anionów Cl-.
Różnice w zachowaniu się różnych odmian sześciohydratu chlorku chromowego
Różnice w zachowaniu się różnych odmian sześciohydratu chlorku chromowego wynikają stąd, że w odmianie fiołkowej jon chromowy, wiążąc koordynacyjnie 6 cząsteczek wody (§ 90), tworzy jon zespolony sześcioakwochromowy (wzór w punkcie Al o ładunku ogólnym -!-3. Wszystkie trzy atomy chloru natomiast połączone są z chromem wiązaniami jonowymi i w roztworze występują jako jony CL—. W odmianie jasnozielonej w skład jonu zespolonego wchodzi tylko 5 cząsteczek wody i jeden z anionów chloru jon len (pięcioakwochlorochromowy, wzór w punkcie B) ma ładunek ogólny +2. Pozostałe dwa atomy chloru występują w postaci jonowej. W odmianie ciemnozielonej wreszcie jeszcze jedna cząsteczka wody w jonie zespolonym została zastąpiona przez anion Cl—. Powstaje w ten sposób jon czteroakwodwuchlorochromowy (wzór w punkcie C) o pojedynczym ładunku dodatnim i tylko jeden spośród trzech atomów chloru ulega oddysocjo- waniu w roztworze.
– A, Odmiana niebieskoszara:[CT(H30)6]C13 = chlorek sześcioakwochromowy.
– B. Odmiana jasnozielona: [Cr(HsO)sCl]Cl2 H2O = chlorek pięcioakwochlorochromowy.
– C. Odmiana ciemnozielona: [Cr(H20)4Cl2]Cl 2IT20 = chlorek czteroakwodwuchlorochromowy.
Można by przypuścić, że i dalsze cząsteczki wody w zespolonym kationie dadzą się zastąpić przez aniony chlorkowe. Związek o wzorze [Cr(H20)3CI3], który powinien by zachowywać się jako nieelektrolit, nie jest wprawdzie znany. Udało się natomiast otrzymać sole, zawierające w jonie kompleksowym pięć lub sześć jonów chlorkowych. Są to akwopięeioehlorochrominy o wzorze M2[Cr(H20)Cl5] lub sześciochloroehrominy MCrClo]. W solach tych jon zespolony z centralnym atomem chromowym występuje już jako anion dwu- lub trójwartościowy.
Leave a reply