Na przykład spośród kwasów wielowolframowych trwale są jedynie kwasy sześcio- i dwunastowolframowy, natomiast kwasy dwu-, trójwolframowy itd. są w ogóle nie znane. Byłoby też niezrozumiale, dlaczego w większości przypadków liczba reszt kwasowych, wchodzących w skład cząsteczki wielokwasu, jest ograniczona. Pewien szczególny przypadek stanowią tu wielokrzemiany, dla których zresztą budowy, łańcuchowa, pasmowa i sieciowa, zostały . doświadczalnie stwierdzone za pomocą promieni X.
M i o 1 a t i, a następnie Rosenheim rozwinęli teorię budowy wiełokwasów w oparciu o poglądy Wernera na budowę związków zespolonych (§ 83). W myśl tej teorii wielokwasy uważać należy za związki o zespolonym anionie, w którym atomy tlenu, otaczające atom centralny, zostały zastąpione przez reszty kwasowe tego samego lub innego kwasu. W pierwszym przypadku otrzymuje się anion izopolikwasu, w drugim — heteropolikwasu. W ten sposób dla kwasu cztero- chromowego zamiast wzoru I otrzymuje się wzór II:
Kwas dwunastowolframianoiosforowy Rosenheim wyprowadza od hipotetycznego kwasu fosforowego, H7PO, (lub P20,. 7H20), przez zastąpienie wszystkich sześciu atomów tlenu resztami W207:
W podobny sposób dla analogicznych heteropolikwasow wolframianokrzemowego i borowego podaje Rosenheim wzory. Podobieństwo postaci krystalicznych tych kwasów zdawało się potwierdzać słuszność wzorów.
Poglądy Miolatiego i Rosenheima zostały też w ogólnych zarysach potwierdzone przez badania budowy krystalicznych polikwa- sów i ich soli promieniami X. Okazało się jednak konieczne wprowadzenie do tych poglądów pewnych poprawek. Tak np. stwierdzono, że kwas wolframianokrzemowy należy formułować nie jako sześciofdwu- wolframianojkrzemowy z atomem krzemu o liczbie koordynacji 6 (wzór IV), lecz jako cztero(trójwolframiano)krzemowy z liczbą koordynacji 4:
Taką samą budowę mają też kwasy wolframianofosforowy i wolfra- mianoborowy, jak również odpowiednie heteropolikwasy molibdenu. Wynika to m. in. i stąd, że sole tych kwasów, jeżeli zawierają jednakową liczbę cząsteczek wody krystalizacyjnej, są pomiędzy sobą izomorficzne. Do tej grupy soli izomorficznych należą też i metawolfra- miany. Wobec tego kwas metawolframowy należy właściwie zaliczyć do heteropolikwasów i wzór jego formułować jako: Jak- wynika z porównania wzoru VII z wzorem VI, rolę centralnego heteroatomu odgrywa w nim grupa H2.
Leave a reply