Kobalt zarówno w postaci jonu kobaltawego, jak i kobaltowego odznacza się dużą skłonnością do tworzenia związków zespolonych. Ściśle biorąc, należą do nich i omówione wyżej uwodnione sole ko- baltawe, zawierające jon [Co(OH2)c]2’i. Zazwyczaj jon kobaltu wiąże koordynacyjnie 6 grup atomowych (rzadziej 4). Zależnie od tego, czy grupy te stanowią cząsteczki elektrycznie obojętne (HaO, NO, NH3 lub azotowe zasady organiczne), czy też ujemnie naładowane jony (Cl“, NO”, COj i in.), kompleks, w skład którego wchodzi kobalt tworzy kation lub też anion zespolonego związku.
Zespolone związki kobaltawe są niezbyt liczne. Zdradzają one skłonność do utleniania się i przechodzenia w analogiczne związki kobaltowe. Należą tu przede wszystkim związki, otrzymane przez działanie gazowego amoniaku na bezwodne sole kobaltawe lub też przez wprowadzenie amoniaku do stężonych roztworów tych soli. Skład ich wyraża się wzorem ogólnym [Co(NH3)g]X2 (X = jednowartościowa reszta kwasowa). Rozpuszczają się one w wodnych roztworach amoniaku, lecz od większych ilości wody ulegają rozkładowi.
Spośród soli, w których jon kobaltawy połączony jest koordynacyjnie z grupami elektroujemnymi, tworząc z nimi zespolony anion, najważniejsze są związki tiocyjanianowe i cyjanowe.
Tiocyjanian (rodanek) kobaltawy tworzy higroskopijne ciemnoczerwone kryształy o składzie Co(SCN)2 4H20, z niewielką ilością wody dające roztwór niebieski. Z nadmiarem tiocyjanianu amonowego tworzy się tiocyjanokobaltyn (NH/,)2[CO(SCN)4] krystalizujący z wody w postaci czterohydratu i rozpuszczający się w alkoholu amy- lowym lub w mieszaninie alkoholu amylowego z eterem z zabarwieniem intensywnie niebieskim. Reakcja ta jest stosowana do wykrywania niewielkich nawet ilości związków kobaitawych w roztworze (reakcja V o g 1 a). Otrzymano również inne tiocyjanokobaltyny o analogicznym składzie.
Leave a reply