Pięciofluorek niobu

Przez działanie nadtlenku wodoru na niobiany powstają blado- żółte nadtlenoniobiany o składzie MgfNbOg). Wzór ten można wyprowadzić od ortoniobianu, MNbO/J, przez zastąpienie wszystkich czterech atomów tlenu grupami nadtlenowymi —O—O—. Przez zakwaszenie kwasem siarkowym otrzymać można kwas nadtlenoniobowy, HNb04, jako żółty proszek, będący związkiem dość trwałym.

Pięciofluorek niobu, NbFg, tworzy bezbarwne kryształy topiące się w 79°C i wrzące w 233,3°C. Z fluorkami litowców tworzy on sole zespolone typu M[NbFf(] i M2[NbF7] {fluoroniobiany). Jeszcze trwalsze są sole zespolone wywodzące się od tlenofluorku. Skład ich podają wzory: M2[NbOF5] i M3[NbOF0].

Pięciochlorek niobu, NbClj, otrzymać można bezpośrednio z pierwiastków lub też działaniem czterochlorku węgla na pięciotlenek niobu: – 21STb205 + 5C014 = 5COa + 4NhClB.

Jest to żółta substancja krystaliczna, topiąca się w 203,4°C i wrząca w 247,4°C. Rozpuszcza się bez rozkładu w wielu cieczach organicznych, jak alkohol, eter, czterochlorek węgla, oraz w chlorku siarki. Woda powoduje całkowitą jego’hydrolizę na kwas niobowy i chlorowodór. Soli zespolonych z chlorkami litowców nie tworzy. Znane są natomiast takie sole, wywodzące się od tlenochlorku, NbOCl3.

Otrzymano również bromek, NbBr5 i jodek, NbJ5. Ze związków niobu czterowartościowego najlepiej znany jest dwutlenek, NbOi, dający się otrzymać z pięciotlenku przez redukcję wodorem w temperaturze białego żaru. Jest to czarny proszek nierozpuszczalny w wodzie, który prażony na powietrzu przechodzi z powrotem w pięciotlenek.

Przez rozkład termiczny pięciochlorku lub przez redukcję tlenochlorku magnezem powstaje trójchlorek: NbOClj + Mg = MgO + NbCl3. Można też otrzymać trójchlorek przez redukcję pięciochlorku wodorem lub cynkiem w roztworze kwaśnym. Trójchlorek niobu jest czarną substancją krystaliczną, rozpuszczalną w wodzie z zabarwieniem niebieskim. Działa silnie redukująco, przy czym sam przechodzi z powrotem w związek niobu pięciowartościowego.