WANAD

Wanadowce są metalami na ogól dość twardymi, trudno topliwymi (tabl. 104} i odpornymi na działanie czynników chemicznych. W najwyższym stopniu utlenienia, który zgodnie z numerem grupy wynosi dla nich 5, tworzą one tlenki o wzorze ogólnym MO-, i o przeważającym charakterze bezwodników kwasowych. Bezwodniki te zdradzają dużą skłonność do tworzenia wielokwasów zawierających na 1 g-cz. wo-

Por. § 302, ustęp końcowy. dy więcej niż 1 g-cz. bezwodnika. Wyższe związki fluorowcowe, o ile zostały otrzymane, zachowują się raczej jako halogenki niemetali. Są więc dość łatwo lotne, w stanie stopionym prądu nie przewodzą, a woda całkowicie je hydrolizuje. Takie zachowanie się halogenków oraz kwasowy charakter pięciotlenków stanowią jedyne bodaj cechy upodabniające pierwiastki z rodziny wanadowców do przedstawicieli rodziny głównej tej grupy — azotowców.

Natomiast w niższych stopniach utlenienia wanadowce zachowują się jak pierwiastki elektrododatnie. Odpowiednie związki są jednak na ogół nietrwałe i mało charakterystyczne. Wszystkie one łatwo ulegają utlenieniu i to tym łatwiej, im wyższa jest liczba atomowa wa- nadowca.

Wanad należy do pierwiastków dość szeroko rozpowszechnionych, lecz rzadko występujących w większych skupieniach. Ważniejszymi minerałami wanadowymi są: patronit, stanowiący mieszaninę siarczków wanadu o nieco zmiennym składzie i tworzący potężne pokłady przede wszystkim w Andach Peruwiańskich karnotyt, czyli wanadan potasowo-uranylowy, KUCUMVO ‘ 3HiO, występujący w USA, Afryce Południowo-Zachodniej i Australii wanadynit, 3Pb3(VO/,)2 PbCl2 (Meksyk, Hiszpania) i in. Drobne ilości związków wanadu obecne są w każdej niemal glebie, skąd pobierają go niektóre rośliny, jak burak cukrowy, buk, dąb. W popiele tych roślin można zawsze odnaleźć ślady wanadu. Takież ślady stwierdzono w niektórych gatunkach ropy naftowej, np. meksykańskiej.