W zwartych blokach jest odporniejszy od żelaza na działanie czynników atmosferycznych i tylko powierzchniowo pokrywa się barwnym nalotem tlenków w stanie rozdrobnionym natomiast łatwo ulega utlenieniu. Fluor i chlor działają na mangan energiczne już w zwykłej temperaturze. Powyżej 1200°C spala się on również w azocie tworząc azotek, MnNi. Łączy się też bezpośrednio z innymi niemetalami, jak fosfor, węgiel, siarka, krzem i bor.
Potencjał normalny manganu wynosi —1,1 V. W szeregu napięciowym stoi on więc dość blisko początku, jeszcze przed cynkiem. Zgodnie z tym mangan łatwo rozpuszcza się w kwasach, nawet rozcieńczonych.
Czysty mangan nie ma większego praktycznego znaczenia. Przeważną jego ilość zużywa się do wytwarzania stopów, przede wszystkim z żelazem (por. § 408). Również dodany do brązów i mosiądzów poprawia ich własności mechaniczne. Stop manganu {12n/o) z miedzią (84°/oJ i niklem (4%) używany jest do wyrobu oporników elektrycznych pod nazwą manganinu (§ 326).
W związkach mangan może występować we wszystkich stopniach utlenienia od 1 do 7. Najtrwalsze są związki, wywodzące się od Mn11 MnIV i Mnvn. . Niższe tlenki, MnirO (tlenek manganawy) i Mn O3 (tlenek manganowy), jako zasadowe tworzą z kwasami odpowiednie sole (mangana- we i manganowe). Dwutlenek MnIVOj ma charakter amfoteryczny, natomiast tlenki, odpowiadające wyższym stopniom utlenienia, a wiąc nie znane w stanie wolnym MnO.-, i MnVTCh oraz siedmiotlenek Mn™07 zachowują się jako bezwodniki kwasów: podmanganowego HjMnO/„ manganowego HjMnOi (znanych wyłącznie w postaci soli) i nadman- ganowego, HMnO/,,
Dwutlenek manganu znany był ludzkości od dawna. Używano go do rozjaśniania szkła, zabarwionego przez związki żelazawe na kolor brudnozielony (§ 243). Aż do drugiej połowy XVIII w. uważano go powszechnie za rudę żelazną. Dopiero A c h e e 1 e w 1774 r. udowodnił, że stanowi on związek nowego, nie znanego wówczas metalu. W tym samym roku G a h n zdołał wyodrębnić mangan, co prawda niezupełnie czysty.
Leave a reply