Kompleks cyjanożelazianowy

Kompleks cyjanożelazianowy, [Fein(CN)o]:ł—, jest mniej trwały niż analogiczny kompleks wywodzący się od żelaza dwuwartościowego. Dotyczy to zarówno cyjanożelazianów, jak i odpowiadającego im kwasu sześciocyjanożelazowego. Rozkładają się one powoli z wydzieleniem cyjanków lub cyjanowodoru. W przeciwieństwie do cyjanożelazinów są więc trujące. Podobnie jak niekompleksowe związki żelazowe, cyjano- żelaziany są słabymi środkami utleniającymi.

Po zadaniu soli żelazawej roztworem cyjanożelazianu tworzy się ciemnobłękitny osad, zwany błękitem Turnbulla. Uważano go dawniej za cyjanożelazin żelazawy, Fe” [Feni(CN)(i]2. Bliższe zbadanie wykazało jednak, że błękit Turnbulla jest co do swego składu identyczny z błękitem pruskim, zawierającym żelazo dwuwartościowe w kompleksie. Reakcja powstawania błękitu Turnbulla polega wiec na tym, że najpierw sól żelazawa zostaje utleniona na żelazową działaniem cyjanożelazianu, który sam redukuje się na cyjanożelazin następnie jony Fe3+ i [Fe1I(CN)fi]1— reagują ze sobą, tworząc błękit pruski:

Żelazo tworzy też liczne związki zespolone, zawierające atom Fe (dwu- lub trójwartościowy) wiążący koordynacyjnie pięć grup cyjanowych obok jednej grupy innego rodzaju (NO, CO, SO-, NO™ i im). Związki te zwane są prusydowymi. Najważniejszym z nich jest nitro- prusydek sodowy, Na2[Fem(CN)-,(NO)] 2H20, tworzący kryształy rubi- nowoczerwone łatwo rozpuszczalne w wodzie. Roztwory te tworzą intensywne fiołkowe zabarwienie z małymi nawet ilościami jonów S2™ lub HS {lecz nie z wolnym siarkowodorem) i używane są wobec tego jako odczynnik na obecność rozpuszczalnych siarczków.

Leave a Reply