Pallad, Pd

Pallad towarzyszy zawsze surowej platynie w ilości paru procent. Tworzy on niekiedy domieszkę złota i w bardzo niewielkich ilościach występuje też we wszystkich niemal rudach srebra. Jest metalem srebrzystym, nieco jaśniejszym od platyny i z wyglądu przypominającym srebro. Spośród platynowców ma najniższą temperaturę topnienia (por. tabl. 113, § 404), jest niezbyt twardy, dość kowalny i ciągliwy.

Najbardziej uderzającą własnością palladu jest jego duża zdolność chłonna względem wodoru. Folia palladowa może pochłonąć w 15°C i pod ciśnieniem 1 Atm przeszło 800 objętości wodoru rozszerzając się przy tym nieco. Jeszcze większa jest chłonność palladu rozdrobnionego („gąbki” i „czerni” palladowej), a zwłaszcza palladu w postaci zawiesiny koloidowej. Czas jakiś sądzono, że tworzy się przy tym wodorek Pd2H lub PdHo. Przeciwko temu przemawia jednak zależność ilości pochłoniętego wodoru od ciśnienia i temperatury, jak również fakt, że struktura sieci przestrzennej palladu, poza nieznacznym zwiększeniem odległości międzyatomowych, nie ulega zmianie na skutek absorpcji wodoru.

W związku z tą zdolnością pochłaniania wodoru, a także — choć w znacznie mniejszym stopniu — tlenu, stoją katalityczne własności palladu, przede wszystkim w licznych reakcjach utleniania i redukcji.

Pallad jest bardziej podatny na działanie czynników chemicznych niż inne platynowce i swoimi własnościami pod niejednym względem przypomina srebro, stojące w układzie okresowym bezpośrednio za palladem. Ogrzewany na powietrzu pokrywa się na powierzchni warstewką tlenku, PdO, który w wyższej temperaturze rozpada się z powrotem na pierwiastki. Na gorąco działają nań fluor, chlor, a także siarka i selen. Podobnie jak platyna daje on liczne stopy tak z metalami, jak i niemetalami.

Leave a Reply