Występowanie i otrzymywanie lantanowców – rozwinięcie

Metale ziem rzadkich oddziela się od związków innych pierwiastków, towarzyszących im w piasku monacytowym, przez wygotowanie z kwasem siarkowym, a potem wytrącenie z kwaśnego roztworu w postaci szczawianów. Wytrącający się razem z solami lantanowców szczawian torowy usuwa się przez rozpuszczenie w nadmiarze szczawianu, z którym tor tworzy rozpuszczalną sól zespoloną (§ 370). Dalszy rozdział wobec dużego podobieństwa metali ziem rzadkich należy do najtrudniejszych zadań praktycznych chemii nieorganicznej. Opiera się on:

– a) na nieznacznych różnicach w zasadowości ich wodorotlenków, wskutek czego podczas stopniowego dodawania amoniaku do roztworu zawierającego mieszaninę soli lantanowców wodorotlenki słabiej zasadowe wytrącają się przed mocniej zasadowymi,

– b) na niejednakowej odporności niektórych soli, przede wszystkim azotanów, na rozkład termiczny w stanie stałym (co wynika z różnej zasadowości tlenków)

– c) na wielokrotnej krystalizacji frakcyjnej niektórych soli podwójnych (szczawianów lub azotanów), wykorzystującej nieznaczne różnice ich rozpuszczalności.

– d) najnowszą i chyba najdokładniejsza metoda rozdzielania lantanowców polega na zastosowaniu kationitów (por. § 294), które na ogół tym łatwiej zatrzymują jony lantanowców, im większy jest ich promień, czyli im mniejsza liczba atomowa.

Dokładne wydzielenie poszczególnych pierwiastków nie jest konieczne dla praktycznych zastosowań lantanowców i często jest pomijane. Mieszaninę tlenków poddaje się zwykle redukcji na drodze aluminoter- micznej i otrzymuje w ten sposób tzw. metal mieszany, składający się z 50°/o Ce, 40°/n La, 3°/o pozostałych lantanowców i zwykle zawierający ponadto około 7°/o Fe. Stop ten jest piroforyczny i z dodatkiem dalszych ilości żelaza służy do wyrobu tzw. „kamieni” do zapalniczek.

Leave a Reply