Szczawian torowy

Czterochlorek, ThCl, powstaje podczas przepuszczania mieszaniny tlenku węgla i chloru lub też czterochlorku węgla nad rozżarzonym do czerwoności dwutlenkiem toru: ThOä 4 001, = ThCl, + CO,.

Tworzy on bezbarwne kryształy o gęstości 4,6 g/cm3, topiące się w 770°C i wrzące w S21°C. W wodzie rozpuszcza się dobrze, wydziela jąc znaczne ilości ciepła. Z roztworu wodnego krystalizuje po odparowaniu w postaci hydratów z różną ilością wody krystalizacyjnej. Skłonność do tworzenia soli zespolonych z innymi chlorkami ThCl4 wykazuje w nieznacznym tylko stopniu, przyłącza natomiast amoniak w ilości 6 lub 8 g-cz. na 1 g-cz. ThCl.

Sole, jakie dwutlenek toru tworzy z kwasami tlenowymi, jak siarczan, Th(S04)2 8H20, lub azotan, Th(N03)4 5H20, łatwo rozpuszczają się w wodzie. Łączą się one z odpowiednimi solami innych metali na sole zespolone. Otrzymano np. zespolone siarczany (siarczanotorany) o wzorach: M3[Th(S04)3], M4[Th(S04)4], Mc[Th(SO,,)5] i M8[Th(S04)(i], oraz azotany: M2[Th(N03)|j] i M[Th(NO:J)5].

Szczawian torowy, Th{C204)2 – 6H20, strąca się po dodaniu rozpuszczalnego szczawianu lub kwasu szczawiowego do roztworu soli torowej jako biały osad nierozpuszczalny w wodzie ani w rozcieńczonych kwasach, rozpuszczający się natomiast w nadmiarze szczawianu na skutek tworzenia się soli zespolonej M4[Th(C204)4]. Na tworzeniu się rozpuszczalnej zespolonej soli amonowej polega metoda oddzielania toru od towarzyszących mu w piasku monacytowym metali ziem rzadkich, których szczawiany zespolone są znacznie trudniej rozpuszczalne.

Ważne pod względem analitycznym jest zachowanie się soli torowych wobec węglanów litowców. Po dodaniu węglanu strąca się początkowo osad zasadowego węglanu torowego, który rozpuszcza się w nadmiarze węglanu litowca na skutek tworzenia się rozpuszczalnej soli zespolonej o wzorze M6[Th(C03)r,]. Również i ta reakcja pozwala oddzielić związki toru od ziem rzadkich.