Pięciokarbonylek żelaza

Z innych zespolonych soli żelaza ciekawe są tzw. sole Roussina, zawierające według Manchota żelazo jednowartościowe. Skład ich daje się wyrazić ogólnymi wzorami M1 [SFe (NO)] (sole czerwone) i Mi[SjFe3IFen(NO)7] (sole czarne).

Przez działanie na drobno sproszkowane żelazo tlenkiem węgla (szybciej w podwyższonej temperaturze i pod zwiększonym ciśnieniem) powstaje bladożółta ciecz o gęstości 1,5 g/cm:), zestalająca się w — 20°C i wrząca w 102,7°C. Skład jej wyraża się wzorem Fe(CO)5 (p i ę c i o- karbonylek żelaza). Jest on w wodzie nierozpuszczalny, rozpuszcza się natomiast w niektórych cieczach organicznych. Nie ulega działaniu HC1, HBr i H2S w stanie gazowym ani w wodnych roztworach, rozkłada się natomiast od kwasu siarkowego lub azotowego w roztworze eterowym. Pod wpływem światła lub wyższej temperatury Fe(CO)5 ulega powoli rozpadowi na składniki. Przejściowo powstają przy tym inne karbonylki o składzie Fe2(CO)(> (substancja stała barwy żółtej) i Fe3(CO)12 (kryształy ciemnozielone).

Pięciokarbonylek żelaza przez pewien czas był dodawany do benzyny samochodowej jako środek „przeciwstukowy”. Może on też służyć do otrzymywania bardzo czystego żelaza. Żelazo wiąże się również z tlenkiem azotu, dając związek o składzie Fe(NO)/, w postaci czarnych igieł krystalicznych.

Leave a Reply