Własności różnych gatunków żelaza technicznego oraz wpływ, jaki na te własności wywiera ich skład i obróbka termiczna, zależne są od warunków równowagi w układach złożonych z węgla i żelaza. Na rysunku 170 przedstawione są te warunki w postaci wykresu zależności temperatur równowagi pomiędzy poszczególnymi fazami od zawartości węgla. Punkty A, B i C, położone na osi rzędnych, przedstawiają odpowiednio temperaturę krzepnięcia czystego żelaza (152B°C), punkt przemiany odmiany L w odmianę y (1401°C) oraz punkt przemiany czystego y-ferrytu w a-ferryt (906°C). Dodatek węgla obniża temperaturę krzepnięcia ciekłego stopu wzdłuż krzywej ADE. Skład kryształów, wydzielających się ze stopu podczas krzepnięcia, zmienia się początkowo wzdłuż krzywej AF (roztwory stałe węgla w żelazie 8), potem wzdłuż krzywej GH (roztwory węgla w żelazie y, zwane austenitem). Punkt E, którego współrzędne wynoszą 4,2“/o C i 1140°C, jest punktem eutektycznym. Jeżeli oziębienie stopu, odpowiadającego swoim składem mieszaninie eutcktycznej, nie odbywa się zbyt wolno, powstający eutektyk jest złożony z kryształów austenitu o składzie wyznaczonym przez punkt H (1,7% C), oraz z węglika żelaza, zwanego cementytem, o wzorze Fe3C (6,68fVo C). Entektyk ten nosi nazwę ledeburytu. Przez dalsze zwiększanie zawartości węgla w stopie jego temperatura krzepnięcia znowu wzrasta, aż osiąga maksimum w punkcie I (1550°C) przy zawartości węgla odpowiadającej cementytowi. Ze stopów takich podczas krzepnięcia wydziela się najpierw cementyt, a następnie mieszanina eutektyczna (ledeburyt).
Leave a reply