Blog o chemii nieorganicznej - chemia niemiecka Zamość

Rozdrobniony osm przedstawia bardzo aktywny katalizator w wie- lu reakcjach, m. in, w reakcji syntezy amoniaku, jednak wskutek wysokiej ceny rzadko jest stosowany.

W związkach występuje on z wartościowością 2, 3, 4, 5, 6 i 8, przy czym wyższe stopnie utlenienia są trwalsze.

Spośród tlenków najtrwalszy jest wspomniany już czterotlenek, Os04l będący jedną z najosobliwszych substancji. Otrzymuje się go przez ogrzewanie do 400°C sproszkowanego metalu w powolnym strumieniu tlenu. Czterotlenek osmu, będący przecież związkiem najcięższego ze wszystkich metali, trudno topliwego i nielotnego, paruje i osadza się w chłodzonym lodem odbieralniku w postaci bladożółtych kryształów, układu jednoskośnego, topiących się w 40°C, wrzących około 130°C i już w zwykłej temperaturze wykazujących dość znaczną lotność. Oznaczenie gęstości pary (8,88 względem powietrza) potwierdza słuszność wzoru OSO4. Pary czterotlenku osmu mają silny charakterystyczny zapach, przypominający podtlenek chloru. Są one silnie trujące i atakują gwałtownie błony śluzowe, przede wszystkim oczu. W wodzie 0s04 rozpuszcza się tworząc nietrwały hydrat, H2[ps04(0H)2], mający charakter bardzo słabego kwasu (Ki 10 „1-). Znane są również sole tego kwasu o wzorze MiOsQ4(OH)2]. Również fluorki rubidu i cezu tworzą podobne związki o wzorze M2[0s04F2]. Czterotlenek osmu jest trwalszy od czterotlenku rutenu, działaniem wodoru daje się jednak łatwo zreduko- kować na metal. Związki organiczne, zwłaszcza tłuszcze, redukują go tylko na czarny dwutlenek. Dzięki temu 0s04 stosowany jest do wykrywania tłuszczów w preparatach mikroskopowych.