Związki cyrkonu cz. II

Pręciki utworzone z mieszaniny dwutlenku cyrkonu (około 85u/o) z tlenkiem itrowym Y20s (15″/o) w wyższej temperaturze przewodzą prąd elektryczny. Rozżarzają się przy tym silnie i wysyłają intensywne białe światło. Własność ta wykorzystana była przez pewien czas w tzw. lampie N e r n s t a.

Pod działaniem nadtlenku wodoru na sole cyrkonowe strąca się uwodniony nadtlenek cyrkonu jako biały galaretowaty osad o przypuszczalnym składzie Zr(OH)t OOH.

Sole, jakie dwutlenek cyrkonu tworzy z mocnymi kwasami, są znacznie trwalsze od takichże soli tytanu, odpowiednio do bardziej zasadowego charakteru Zr02. Pod wpływem wody ulegają one częściowej hydrolizie, przy czym powstają sole zasadowe, zawierające rodnik dwudodatni ZrO- (sole cyrkonylowe), które w dalszym ciągu hydro- lizują na ogół nieznacznie. Siarczan cyrkonowy Zr(SO/,)2 powstaje przez odparowanie do suchości dwutlenku cyrkonu ze stężonym kwasem siarkowym. Ogrzany do około 300°C rozpada się on na Zr02 i SO3. W wodzie siarczan cyrkonowy rozpuszcza się z silnym ogrzaniem. Z roztworu, zawierającego duży nadmiar kwasu siarkowego, wykry- stalizowuje sól kwaśna, a właściwie kwas trójsiarczanocyrkonowy H2[Zr(SO/,)3] 3H20. Znane są też sole tego kwasu dawniej uważane za siarczany podwójne, np. (NH/,)2[Zr(SO/Jt] 3H20. Woda powoduje częściową hydrolizę tego kwasu, wskutek której powstaje kwas okso- dwusiarczanocyrkonowy („cyrkonylosiarkowy”) H2[ZrO(SO/,)2] – 3H20. Znane są też związki zespolone o innym składzie oraz siarczany zasadowe.

Przez odparowanie dwutlenku cyrkonu z kwasem azotowym otrzymuje się azotan cyrkonylu, ZrO(NO:>)2 2H20, w postaci bezbarwnych kryształów. Normalny azotan, Zr (NO/,)/, 5H20, powstaje przez rozpuszczenie świeżo strąconego kwasu cyrkonowego w kwasie azotowym i odparowanie roztworu w zwykłej temperaturze w próżni nad pięciotlenkiem fosforu. Być może, że związek ten należy formułować jako ze' spolony kwas oksoczteroazotanocyrkonowy, H2[Zr0(N02)/J 4H20.

Leave a Reply