Przez utlenienie siarczanu manganawego nadmanganianem w roztworze kwasu siarkowego w 50—60°C powstaje siarczan manganu czterowartościowego, Mn(SO/,)2. W dostatecznie stężonym kwasie siarkowym (50—80%) rozpuszcza się on z zabarwieniem brunatnym. Z roztworu tego można go wydzielić w postaci ciemnych kryształów. W kwasie rozcieńczonym, a tym bardziej w roztworze wodnym następuje wydzielenie uwodnionego Mn02 na skutek hydrolizy.
Dwutlenek manganu, aczkolwiek w słabym stopniu, ujawnia też własności bezwodnika kwasowego. Może się więc łączyć z tlenkami zasadowymi. Powstające przy tym związki, zwane manganinami, mają niewielką zdolność do krystalizacji i dlatego tylko z trudnością mogą być otrzymane w stanie czystym. Tak np. tzw. szlam W e 1 d o n a, powstający przez zadanie roztworu chlorku manganawego wodorotlen- kiem wapniowym (§ 119), zawiera manganin wapniowy o składzie 2CaO MnCb lub Ca2(Mn04).
Również i tlenek mieszany Mn3Oj, występujący w przyrodzie jako minerał hausmannit, może być uważany za manganin manganawy, Mn2n(MnIV0(). Dzięki własnościom utleniającym dwutlenek manganu znajduje różnorodne zastosowania. Już od dawna używano go do odbarwiania pośledniejszych gatunków szkła, zabarwionych przez domieszkę związków żelazawych (§ 243). Jest on też używany w charakterze tzw. sykatywu, tj. substancji dodawanej do niektórych olejów roślinnych, jak np. oleju lnianego, celem przyśpieszenia' ich przejścia w stan stały na skutek utlenienia („schnięcie” oleju). Takie szybko schnące na skutek dodatku sykatywów oleje znane są w handlu pod nazwą pokostów. W ogniwach galwanicznych Leclanchśgo, a także w suchych bateriach do latarek kieszonkowych dwutlenek manganu służy jako tzw. depolary- zator, utleniający wodór, który wydziela się na biegunie dodatnim. W mieszaninie z tlenkiem miedziowym dwutlenek manganu stosuje się do wypełniania pochłaniaczy masek gazowych dla zabezpieczenia od tlenku węgla, który pod wpływem MnCb ulega katalitycznemu utlenianiu.
Leave a reply