Blog o chemii nieorganicznej - chemia niemiecka Zamość

Związki zespolone niklu są mniej liczne i znacznie mniej trwałe od związków kobaltu, zwłaszcza trójwartościowego. W niektórych z nich jon niklu jest koordynacyjnie związany z 6 grupami atomowymi. Częściej spotyka się takie, w których liczba grup wynosi 4.

Bezwodne sole niklawe mocnych kwasów przyłączają amoniak, tworząc związki, których skład można wyrazić wzorem ogólnym [Ni(NH3)c]X2 (X = rodnik jednowartościowy lub równoważna ilość rodnika wielowartościowego). Sole te w stanie stałym są zazwyczaj barwy bladofioletowej, w roztworach amoniaku rozpuszczają się z zabarwieniem niebieskim. Jon sześcioamminoniklawy tworzy rozpuszczalne sole również z wieloma takimi anionami, które dają osady z jonami niklawy mi (właściwie sześcioakwoniklawymi). Na tym polega zdolność wodnych roztworów amoniaku do rozpuszczania wielu nierozpuszczalnych w wodzie związków niklawych, jak wodorotlenek lub fosforan.

Obok soli sześcioamminoniklawych znane są też sole o wzorze ogólnym [Ni{NH3)4(OH2)2]X2 oraz [Ni(NH3)4]X2. W tych ostatnich jon niklawy wiąże koordynacyjnie tylko 4 cząsteczki amoniaku.

Po dodaniu do roztworu soli niklawej cyjanku potasowego w nadmiarze strąca się początkowo brunatny cyjanek niklawy, który zaraz rozpuszcza się z powrotem, tworząc sól zespoloną o wzorze K2[Ni(CN)4] (cyjanonikielin potasowy). Po odparowaniu roztworu wydziela się ona jako trójhydrat. Zawarty w tej soli zespolony anion [Ni(CN)/,]2— jest znacznie mniej trwały od zespolonych anionów cyjanowych, utworzonych przez kobalt i żelazo i rozpada się w pewnym stopniu na jony Ni2+ i 4CN—. Jeżeli więc na zalkalizowany mocną zasadą roztwór cyja- nonikielinu podziałać takimi środkami utleniającymi, jak chlor, woda bromowa, podchloryny itp., następuje utlenienie jonu niklawego na niklowy, który z jonami wodorotlenowymi natychmiast utworzy czarny osad uwodnionego tlenku niklowego. Sumarycznie reakcję tę można przedstawić równaniem: – 2[Ni(01vr)4]3“ + Br2 aq -f 6OH” = NisO, aq -f 8CN“ -(- 2Br“ + 3HaO .