Otrzymywanie i własności metalu – molibden cz. II

Molibdenit po wzbogaceniu przekształca się w trójtlenek, MoOa, bądź przez prażenie na powietrzu (I), bądź też przez stapianie z sodą z dostępem powietrza i następnie traktowanie utworzonego w reakcji (II) molibdenianu sodowego stężonym kwasem solnym (III). Trójtlenek poddaje się następnie redukcji węglem lub wodorem (IV): – 2 JVIOSJ> + 7 O2 — 2 MoO:j 4b02 , Na2JIo04 + 2HCI = H20 + 2XaCl + Mn03 , M0O3 -f- 3 H2 = 3 nO -f Mo .

Jako metal bardzo trudno topiiwy molibden otrzymuje się w postaci proszku o barwie ciemnoszarej, który następnie zostaje sprasowany w sztabki i przez ogrzewanie prądem zmiennym prawie do temperatury topnienia przeprowadzony w zbity metal. Ma on połysk srebrzystobiały, w zwykłej temperaturze jest dość twardy i kruchy, na gorąco staje się nieco kowainy. Wykazuje dobre przewodnictwo elektryczne (około 3 razy mniejsze od przewodnictwa srebra). Ważniejsze własności fizyczne zestawione są w tablicy 105, § 377.

W zwykłej temperaturze molibden jest odporny na działanie czynników atmosferycznych. W temperaturze czerwonego żaru utięnia się dość łatwo na trójtlenek M0O3 z wydzieleniem 178 kcal/g-cz. Chlor i brom również reagują z nim na gorąco, fluor — już na zimno. Tworzy też z węglem węglik MoC, a w 200°C pod ciśnieniem 200 at łączy się z tlenkiem węgla na karbonylek Mo(CO)g — substancję stałą, bezbarwną, o gęstości 1,96 g/cm3.

Stężony kwas siarkowy rozpuszcza molibden wskutek utlenienia na M0O3 kwas azotowy działa podobnie, lecz znacznie wolniej na skutek zachodzącej przy tym pasywacji. Najłatwiej molibden ulega działaniu wody królewskiej oraz mieszaniny kwasów fluorowodorowego z siarkowym lub azotowym.

Na działanie zasad, nawet stopionych, molibden jest bardzo odporny. Łatwo natomiast ulega utlenieniu przez stapianie z takimi substancjami, jak KN03, KCIO3 lub Na202.

Przeważna część produkcji molibdenu zużywana jest dó wytwarzania specjalnych gatunków stali. Już nieznaczny dodatek molibdenu nadaje jej dużą twardość oraz odporność na rozciąganie i zerwanie. Stale molibdenowe, zawierające zwykle Cr, Ni, Co lub V oprócz molibdenu, używane są też jako stale narzędziowe, zachowujące swą twardość nawet w temperaturze czerwonego żaru (§ 410). Pewne znaczenie ma wreszcie zastosowanie molibdenu do wyrobu drucików, doprowadzających prąd do żarówek elektrycznych, dają się one bowiem szczelnie wtopić w szkło.

W związkach molibden wykazuje zmienną wartościowość od 2 do 6. Najtrwalsze i najważniejsze są związki molibdenu sześciowartościowego.

Leave a Reply