Blog o chemii nieorganicznej - chemia niemiecka Zamość

Uranowce są to metale srebrzystobiałe, w zwykłej temperaturze zachowujące swój połysk. Na gorąco są bardzo aktywne i wchodzą w reakcję z tlenem, halogenami, amoniakiem i in. Łatwo rozpuszczają się w kwasie solnym, nieco trudniej w siarkowym i azotowym, prawdopodobnie wskutek pasywacji. Wobec zasad są natomiast odporne. Z wodorem tworzą wodorki.

Kiur ulega korozji dosyć szybko już w zwykłej temperaturze. O zachowaniu się dalszych kiurowców brak dotychczas danych.

Najwyższym znanym tlenkiem neptunu jest Np.-jO (regularny, barwy brunatnej) prócz tego tworzy on też dwutlenek, Np02, i tlenek NpO. Dla plutonu znane są tlenki o wzorach PuCb, Pu20.2 i PuO dla ameryku i kiuru — o wzorach M02 i M2O3. Trwałość wyższego tlenku maleje w miarę wzrostu liczby atomowej. Dalsze kiurowce tworzą prawdopodobnie tylko trójtlenki. Tlenki M02 krystalizują w układzie regularnym, tlenki M203 — w heksagonalnym lub regularnym, podobnie jak tlenki lantanowców. Wymiary komórki elementarnej <3o w sieciach przestrzennych tlenków maleją stopniowo ze wzrostem liczby atomowej pierwiastka (podobnie jak u lantanowców), jak widać z poniższego zestawienia:

Zmniejszanie się trwałości wyższych stopni utlenienia ze wzrostem liczby atomowej występuje szczególnie wyraźnie w halogenkach. Wszystkie pierwiastki pozauranowe tworzą halogenki typu MX3. Znane są również czterofluorki Np, Pu, Am i Cm oraz NpCb„ NpBr4 i być może PuCl. Spośród sześciohalogenków natomiast otrzymano jedynie NpFg i PuF(. Powstają one w podobnych reakcjach co i UF(i. Tworzą się jednak trudniej i są znacznie mniej trwałe, szczególnie PUFR.

Własności zbadanych dotychczas halogenków pierwiastków pozaura- nowych zestawione są w tablicy 108. Otrzymano też szereg soli uranowców wywodzących się od stopni utlenienia 3—6. Rozpuszczalności ich oraz inne własności są na ogół podobne do własności soli uranu oraz lantanowców na tych samych stopniach utlenienia. Powstające w roztworach wodnych jony mają wzory odpowiednio M,! r, M4+, M02+, M02+. Barwy, jakie przybierają roztwory, zestawione w tablicy 109.

Sole w roztworze ulegają hydrolizie na ogół w tym większym stopniu, im wyższy jest ładunek jonu oraz im wyższa liczba atomowa pierwiastka. Wszystkie jony wykazują też większą lub mniejszą skłonność do tworzenia kompleksów. Jeśli się do tego zważy liczne możliwe reakcje utleniania — redukcji oraz dysproporcjonacji poszczególnych stopni utlenienia, łatwo zrozumieć nader skomplikowany obraz chemii uranowców w roztworach.

W przeciwieństwie do tego kiurowce, o ile zostały dotychczas zbadane, tworzą w roztworze jony wyłącznie trójdodatnie i wykazują zachowanie się całkiem podobne do lantanowców.