Blog o chemii nieorganicznej - chemia niemiecka Zamość

Jak to wykazał L u x (1946), a następnie Jeżowska-Trzebia- towska (1951), związki manganu pięciowartościowego można otrzymać bądź redukując nadmanganian jodkiem potasowym w roztworze zasadowym:

MnOi -f 2 J_ = MnOj“ + J2, bądź też utleniając związki manganu dwu- lub czterowartościowego w stopie alkalicznym (np. z NaOH i KN03). Przez wyługowanie stopu roztworem NaOH i późniejszą krystalizację otrzymuje się niebieskie kryształy podmanganianu sodowego, Na3Mn04 10H2O z manganem pię- ciowartościowym. Sól ta jest dość trwała w powietrzu wolnym od wilgoci i C02. W wodzie dysproporcjonuje się na związki MnIV i MnVI: – 2MnO + 2H20 > MnO' + Mn02 + 4 OH'.

Podmanganian działa silnie utleniająco. Z chlorowodoru wydziela chlor, sam redukując się do drugiego stopnia utlenienia: – 2MnOj- + 6CF + 16H- =2Mn2+ + 3C12 + 8H20.

Pięciowartościowość manganu w podmanganianach została udowodniona przez wykazanie ich izomorfizmu z fosforanami i arsenianami. Podmanganian sodowy tworzyć może z arsenianem kryształy mieszane, w których Mnv okazuje się o wiele trwalszy na działanie dyspropor- cjonujące wody.

Przez stapianie związków manganu dwu- do czterowartościowego z wodorotlenkami lub węglanami litowców z dostępem powietrza lub z dodatkiem większej ilości saletry otrzymuje się obok podmanganianów również manganiany, wywodzące się od manganu sześciowartościowego. Stop przybiera barwę ciemnozieloną. Reakcja ta może służyć jako czuła próba na obecność manganu: Mn02 + 2KOH + KN03 = KNO, + K2Mn04 + H20.

W stanie krystalicznym otrzymano jedynie manganiany litowców, łatwo rozpuszczalne w wodzie i dające roztwory barwy ciemnozielonej, właściwej jonom MnO|. Są one izomorficzne z siarczanami, chromianami i żelazianami.

Manganiany są trwałe jedynie w roztworze zasadowym, gdyż kwas manganowy, PMnO/,, oraz odpowiadający mu jako bezwodnik trójtlenek MnOg są nie znane. Dlatego po zakwaszeniu zielonego roztworu manganianu, MnVI dysproporcjonuje się na Mnlv i MnVTI. Wydziela się czamobrunatny osad uwodnionego dwutlenku manganu, a równocześnie roztwór przybiera barwę różowofiołkową, pochodzącą od jonów nadmanganianowych Mn04 („kameleon mineralny”): – 3MnO|- + 4H> = 211nOr + MnOs + 2H20.

Reakcja ta zachodzi już pod wpływem dwutlenku węgla, a nawet w czystej wodzie, gdyż manganiany, jako sole niezbyt mocnego kwasu, w roztworze ulegają częściowej hydrolizie.