Blog o chemii nieorganicznej - chemia niemiecka Zamość

Eksploatacja rud żelaznych, zawierających związki fosforu, została umożliwiona dzięki wynalazkowi Anglików Thomasa i Gilchri- s t a, którzy w 1878 r. wpadli na pomysł zastąpienia bogatej w krzemionkę, a więc „kwaśnej” wykładziny konwertora wykładziną zasadową, otrzymaną przez wyprażenie dolomitu. Również do samego surowca wprowadza się podczas procesu pewne ilości dolomitu lub wapienia. P2O5 otrzymany przez utlenienie fosforu łączy się z tlenkami wapnia i magnezu na fosforany, które przechodzą do żużla.

Sam przebieg utleniania w procesie Thomasa—Gilchrista jest nieco odmienny niż w procesie Bessemera. Węgiel zostaje tu utleniony równocześnie z Mn i Si, po czym odbywa się spalanie fosforu (rys, 168), Toteż po opadnięciu płomienia CO u wylotu konwertora (por. wyżej) przedmuchuje się jeszcze powietrze przez czas jakiś. Dodatek surowca zwierciadlanego następuje dopiero po oddzieleniu żużla. .

Ponieważ żużle powstające w procesie Thomasa—Gilchrista zawierają fosfor, po ostygnięciu i zmieleniu używane są pod nazwą to- masyny, mączki Thomasa itp. jako doskonały nawóz fosforowy (por. § 194).

Proces konwertorowy, tak kwaśny jak i zasadowy, pozwala otrzymać z surowca stal o pożądanej zawartości węgla w bardzo krótkim czasie. Obok płynących stąd niewątpliwych korzyści ma on jednak tę słabą stronę, że przerabiając surowiec w stosunkowo niewielkich ilościach naraz, utrudnia otrzymanie dużych partii stali o zupełnie jednakowym składzie.

Tych cech ujemnych nie wykazuje proces świeżenia surowca, zastosowany po raz pierwszy przez braci Martin we Francji w 1865 r. Proces Martinów w zasadzie przebiega podobnie do procesu pudlar- skiego. Główna różnica polega na znacznie wyższej temperaturze pieca martinowskiego, dzięki czemu otrzymuje się stał w stanie stopionym, a więc wolną od żużla. To podniesienie temperatury pieca stało się możliwa przez zastosowanie paliwa gazowego oraz połączenie pieca z regeneratorami pomysłu Siemensa, działającymi na podobnej zasadzie, co „cowpery” przy wielkich piecach.