Blog o chemii nieorganicznej - chemia niemiecka Zamość

Amoniak dodany do roztworów soli żelazawych powoduje tylko częściowe strącenie wodorotlenku lub nawet, zwłaszcza w obecności dużych ilości soli amonowych, wcale nie tworzy osadu na skutek powstawania zespolonych jonów żelazawych z cząsteczkami NH3.

Tlenek żelazowy, Fe203, ciężar cząst, 159,70, tworzy pod nazwą hematytu lub błyszczu żelaznego jedną z ważniejszych rud żelaznych (por. § 405). Sztucznie otrzymać go można w postaci proszku czerwonobrunatnego przez ogrzewanie wodorotlenku żelazowego, soli żelaza z kwasami tlenowymi (siarczanu, azotanu, węglanu), jak również przez prażenie pirytu z dostępem powietrza: – 4FeSa + 11 O = 2FeX)3 -f 8SOz.

Tlenek żelazowy ma gęstość 5,2 g/cm3, topi się w 1563°C. Wodór lub tlenek węgla, przepuszczane nad rozgrzanym tlenkiem żelazowym, redukują go na FeO i dalej na metal, a i sam Fe203 traci nieco tlenu powyżej 1200°C. Wyprażony tlenek żelazowy prawie nie ulega działaniu kwasów. Rozpuszcza go powoli jedynie kwas solny i kwas siarkowy, tworząc odpowiednie sole żelazowe.

Obok głównego zastosowania jako rudy żelaznej, tlenku żelazowego używa się również jako farby mineralnej (czerwień wenecka, pompe- jańska), której kolor jest nieco zależny od sposobu wytwarzania i ewentualnych dodatków. Szczególnie cenioną odmianą jest tzw. „caput mor- tuum”, otrzymany przez prażenie siarczanu żelazawego. Tlenku żelazowego używa się też jako proszku do polerowania oraz jako katalizatora w niektórych reakcjach.

Wodorotlenek żelazowy występuje w przyrodzie w stanie krystalicznym jako goetyt, a-FeO OH, i lepidokrocyt, y-FeO OH. Oba krystalizują w układzie rombowym pierwszy jest równopostaciowy z diasporem, AlO OH. Poza tym liczne rudy żelazne, jak limonit, ruda łąkowa, darniowa itp., przedstawiają różne odmiany uwodnionego tlenku żelazowego, pozornie bezpostaciowe, o niezupełnie stałej zawartości wody. Uwodnionym tlenkiem żelazowym jest również rdza, powstająca wskutek korozji żelaza.